زمانی که افراد بیش از توان بدن خود چربی و شکر مصرف کنند، چربی در درون کبد آن ها انباشته شده و با مشکل کبد چرب مواجه می شوند. این مشکل در بین افرادی که اضافه وزن داشته یا چاق هستند رایج است اما امکان بروز آن در افراد بزرگسالی که وزن مناسبی دارند نیز وجود دارد. اگر چربی بیش از ۵ درصد کبد را در بر بگیرد، می توان مشکل کبد چرب در فرد را تایید کرد.
با این که داشتن چنین وضعیتی معمولا در کوتاه مدت آسیبی به بدن فرد وارد نمی کند، اما این احتمال وجود دارد که چربی اضافه در کبد بتواند این عضو از بدن را در مقابل خطراتی همچون التهاب و زخم شدن آسیب پذیر کند.
انواع کبد چرب
در حالت کلی دو نوع بیماری کبد چرب در افراد وجود دارد
کبد چرب غیر الکلی
در این حالت چربی انباشته شده در کبد فرد ربطی به مصرف الکل ندارد.
کبد چرب الکلی
در این حالت چربی انباشته شده در داخل کبد افراد به دلیل مصرف افراطی الکل توسط فرد است.
بیماری کبد چرب بدون الکل
بیماری کبد چرب بدون الکل یا همان NAFLD نوعی بیماری مرتبط با کبد است که افرادی را مورد هدف قرار می دهد که یا الکل مصرف نمی کنند و یا مصرف آن ها بسیار کم است. همانطور که از نام این بیماری نیز مشخص است، مشخصه اصلی NAFLD این است که چربی زیادی در سلول های کبدی فرد انباشته شود.
این بیماری بیشتر در افرادی به وجود می آید که چاق بوده یا اضافه وزن داشته باشند، به خصوص اگر میزان چربی در ناحیه کمر آن ها بیشتر از نواحی دیگر باشد. حتی احتمال بروز بیماری کبد چرب در افرادی که وزن سالمی دارند نیز وجود دارد. این دسته از بیماران معمولا قند و غذاهای چرب زیادی مصرف می کنند و در نتیجه میزان چربی در ناحیه کمر آنها بیشتر است.
بیماری کبد چرب بدون الکل ارتباط ویژه ای با سندروم متابولیک دارد. سندروم متابولیک یک بیماری خاص است که فاکتورهای ریسکی مشخصی را دارد و از جمله آن ها می توان به دور کمر زیاد، فشار خون بالا، سطح قند خون بالا، کلسترول بالا و حجم غیر نرمال لیپید ها در خون اشاره کرد. این سندروم می تواند ریسک بروز بیماری های مزمن را افزایش می دهد.
دلایل اصلی چرب شدن کبد
اصلی ترین دلیل ایجاد کبد چرب در افراد ، چاقی است. در کنار چاقی، از جمله علل تغذیه ای مربوط به بیماری کبد چرب در افراد موارد زیر هستند
عمل جراحی بای پس روده برای چاقی
- استفاده طولانی مدت از تغذیه پیوندی (پروسه خاص از تغذیه که شامل وارد کردن مواد مغذی به شکل مستقیم در خون می شود)
گرسنگی شدید و سو تغذیه پروتئینی
از دست دادن وزن به شکل سریع
دیابت قندی
هایپرلیپیدمی ( لیپیدهای خون بالا )
مقاومت به انسولین و فشار خون بالا
عوامل ژنتیکی
داروها و مواد شیمیایی
علائم و نشانه های کبد چرب غیر الکلی
در حالت عمومی افرادی که کبد چرب دارند معمولا علائم خاصی را احساس نمی کنند. با این حال برخی افراد از داشتن ناراحتی در معده خبر داده اند. خستگی و حس ناخوش بودن نیز از جمله دیگر موارد هستند.
تشخیص کبد چرب
افرادی که اضافه وزن داشته و یا چاق باشند و نشانه هایی از دیس لیپیدمی در آن ها دیده شود. دیس لیپیدمی مربوط به سطح بالای کلسترول و چربی ها در خون می باشد. همچنین افرادی که به انسولین مقاومت نشان می دهند و آزمایش کبد آن ها عادی نباشد از جمله دیگر گزینه های احتمالی هستند. یک آزمایش التراساند ( سونوگرافی ) یا فیبرواسکن از کبد می تواند وجود مشکل کبد چرب در فرد را مشخص کند. در برخی از موارد ، ممکن است پزشک معالج پیشنهاد گرفتن نمونه از کبد را بدهد. در این حالت پزشک یک سوزن مخصوص را وارد بدن کرده و نمونه ای از بافت کبد را جهت بررسی زیر میکروسکوپ جدا می کند.
دکتر محمد امانی، فوق تخصص کبد و گوارش در تهران (https://amani.doctor/)
No comments:
Post a Comment